Mari kenali Tokoh Silat Sendeng Kerabat " Pak Tuan "

MALAY MARTIAL ART

( CSE 1022 )

  

TAJUK :

TOKOH SILAT

( TOK GURU SYED MUSTAFFA KAMAL BIN SYED SOFFIAN JAMALULLAIL)

 NAMA :
 NORHANA BINTI MOHD HAN

NO I/C :
 930802-10-5244

NO MATRIK : 
1131703

NAMA PENSYARAH : 
DR. MUHAMAD NIZAM B. MOHAMED SHAPIE

Isi Kandungan 

1. Pengenalan
2. Latar Belakang Pak Tuan
3. Perguruan
4. Pengalaman Mengajar
5. Kesimpulan
6. Rujukan  

PENGENALAN

1.0. PENDAHULUAN :

Silat merupakan satu kesenian Melayu yang berfungsi sebagai seni mempertahankan diri. Pada masa lampau, silat merupakan satu kegiatan yang dilakukan pada masa lapan. Namun pada hari ini, pengetahuan tentang silat seakan-akan sudah di telan dek zaman, kerana kebiasaannya, silat hanya dipersembahkan ketika upacara-upacara perkahwinan, perasmian sesuatu upacara, pertandingan silat dan sebagainya.

Seni Silat atau Pencak Silat adalah salah satu seni mempertahankan diri bagi bangsa Melayu atau Nusantara yang diamalkan sejak berkurun yang lampau. Usia sesebuah ilmu atau salasilah seni silat tidak dapat dihuraikan secara terperinci dan tepat kerana tiada usaha-usaha untuk mengkaji dari pihak berwajib secara mendalam.

Selain itu, silat juga telah tersebar luas sepanjang Nusantara Melayu sejak abad ke-7M, tetapi asal-usulnya masih lagi tidak mendapat kepastian dan penjelas yang sebenarnya. Meskipun, silat ini telah di akui sebagai seni Melayu asli.

Orang Melayu yang telah menetap di bandar-bandar pantai pulau Sumatera dan Semenanjung Melayu, dari Acheh di utara Kelantan, Kedah dan Kepulauan Riau di selatan merupakan mereka yang mengamalkan silat. Perhubungan dengan kumpulan suku kaum lain di bandar-bandar pantai telah mempengaruhi gaya-gaya seni mempertahankan itu.

Apabila Islam telah disebarkan sepanjang Nusantara abad ke-14M, ia diajar di samping dengan silat. Selain seni bertarung dan tarian budaya rakyat, silat kemudian menjadi suatu latihan rohaniah.

Tambahan pula, mereka yang belajar silat digelar pesilat. Amalan sekarang, pengajar atau guru silat digelar jurulatih dan seorang yang mewarisi aliran sesuatu perguruan digelar Guru Utama aliran itu. Kebanyakkan guru silat kini menolak gelaran ‘maha’ hanya sesuai untuk Allah (Tuhan) dan ini menepati perawakan guru silat yang kebiasaannya gemar menyembunyikan kemahiran mereka dan merendah diri. Pesilat senior yang telah lama berkecimpung dalam dunia silat sebagai pengajar ( atau menyembunyikan kemahiran mereka ), berkemahiran tinggi dan ada di antaranya mewarisi beberapa aliran yang telah hilang digelar Guru Tua dan amat di hormati. Pesilat yang mempunyai tahap silat yang tinggi digelar Pendekar.

Seni mempertahankan diri ( Silat ) ini juga telah banyak di perhalusi mengikut ciri keistimewaan Sultan, panglima dan pendekar sewaktu empayar Kesultanan Melayu Melaka dan Srivijaya. Orang Melayu telah menganggap cerita lagenda Hang Tuah pada abad ke-14M, sebagai Bapa Silat.

Kesimpulannya, silat adalah suatu yang sangat unik dan hebat dalam seni mempertahan kan diri. Ia haruslah dipandang tinggi dan dipelajari dari kecil lagi kerana silat merupakan suatu wadah untuk membebasakn diri daripada sesuatu.

LATAR BELAKANG TOKOH SILAT

( TOK GURU SYED MUSTAFFA KAMAL B.

SYED SOFFIAN JAMALULLAIL )

               

                          Syed Mustaffa Kamal bin Syed Soffian Jamalullail merupakan Pengasas Sendeng Kerabat. Guru ini turut di kenali dengan panggilan Pak Tuan. Beliau telah dilahirkan di Alor Setar, Kedah iaitu pada 7 Disember 1985. Beliau anak kedua dalam enam adik-beradik.Nama ayahda beliau ialah Syed Soffian Jamalullail bin Syed Hamid. Manakala, nama bonda beliau pula ialah Tunku Fauziah Binti Tunku Abdullah iaitu cucunenda kepada Almarhum Abdul Hamid ( Sultan Kedah )

                 Beliau telah berkahwin dengan isterinya iaitu Tunku Shahariah Binti Tunku Yusoff yang merupakan cucuanda kepada Tengku Yusof bin Tengku Kassim. Semua keturunan beliau termasuk yang bergelar Duli Yang Amat Mulia yang boleh menggenggam senjata terlibat bertempur di medan perang menentang Siam yang hendk memperluaskan kuasa pada masa itu.

                        Sebelah bonda, ayahanda Pak Tuan adalan anak saudara kepada Sultan Kedah. Nmaun beliau tidak mengulas lebih panjang kerana zaman penjajahan Inggeris, Siam dan Jepu kerana pelbagai isu tidak molek berlaku atas kepentingan dan keinginan penjajah.

                        Pak Tuan mula melibatkan diri dengan ilmu persilatan ketika usia 16 tahun iaitu ketika masih bersekolah di Maktab Sultan Abdul Hamid. Katanya, “ Anak-anak Melayu masa itu bersemangat tinggi. Bila silat dapat masuk sekolah tanpa kira aliran apa, orang-orang seperti saya terus menyertainya”.

                

PERGURUAN

2.1: PERGURUAN DI ZAMAN SEKOLAH

            Sejarah kerabat Pak Tuan dengan apa yang diceritakan oleh beliau, bahawa semua keturunan beliau termasuk yang bergelar Duli Yang Amat Mulai mengenggam senjata dalam pertempuran dalam menentang Siam yang hendak memperluaskan jajahannya.

Beliau mula melibatkan diri dengan ilmu persilatan pada ketika usia 16 tahun iaitu ketika masih bersekolah dengan menyertai silat di Maktab Sultan Abdul Hamid. Beliau pada mulanya menyertai silat Gayong di Maktab Sultan Abdul Hamid. Selepas tamat pengajian persekolahan, beliau menyambung mempelajari silat di gelanggang Halalintar sebelum Silat Gayong Lanang di Tanjung Bendahar, Alor Setar, Kedah.

Beliau mempelajari silat Gayong di sekolahnya terdahulu bersama seorang guru yang digelar dengan panggilan ‘cikgu Manaf”. Manakala Halalintar dan silat Gayong Lanang di pelajari bersama seorang guru yang lebih dikenali “Pak Omar daging”. Gurunya di gelar dengan panggilan begitu kerana tok gurunya menjual daging di pasar Alor Setar.

Menurut beliau, menuntut ilmu persilatan Halalintar dan silat Gayong Lanang lebih kepada ilmu kebatinan. Beliau kurang berminat mempelajarinya namun beliau tetap menghadiri pelajaran tersebut dua kali seminggu. Beliau juga turut mengambarkan Pak Omar adalah seorang yang tertib dan berbadan tegap. Pak Omar akan memperkemaskan kepada pergerakan silat badan iaitu apabila bergerak, diperbetulkan cara gerak itu. 

2.2 : PERGURUAN DI ZAMAN PEKERJAAN

                        Bermula ketika Pak Tuan bekerja di salah sebuah syarikat di Malaysia. Ketika bertugas di syarikat itu, Pak Tuan berkunjung ke Tanjong tokong kerana menemani rakannya yang bernama Bakri untuk berlatih silat.

                        Bertemu dengan guru tua yang berilmu dan berpengalaman ibarat menemui sebuah perigi. Percakapan Pandak Darus sering menjadi daya tarikannya. Niat awal ke Tanjung Tokong sebagai peneman rakan namun menemui guru silat Bakri telah menukarkan minat kehadiran.

                        Pandak Darus pula seorang yang peramah kerana sering menegur dan bertanya termasuk pengalaman Pak Tuan dalam silat dan siapa guru beliau. Kelakuan dan tingkah laku Pandak Darus telah membuatkan Pak Tuan terpikat dengan silat beliau apabila Pandak Darus menerangkan kepada beliau bahawa permainnaya tiada tangkapa, tepisan, kuncian dan permainan kaki.

                        Beliau juga telah menerima cabaran secara tiba-tiba dari Pandak Darus. Apabila Pak Tuan berdiri dihadapan Pandak Darus dan menyerang. Tidak sampai tiga saat berdiri, Pak Tuan telah terpelanting dengan hanya satu pukulan di dada. 

                        Permainan yang ditunjukkan oleh Pandak Darus menarik minat Pak Tuan kembali terfikir bahawa pergerakkan yang ditunjukkan oleh Pandak Darus lebih menjrus kepada praktikal dan jurus kepada kombat.

                        Akhirnya, beliau kembali menuntut ilmu persilatan bersama Pandak Darus dan turut diikuti oleh rakan-rakan beliau. Selama 10 hari mereka menuntut asas pergerakkan yang dinamakan alif-alif dan dimulakan dengan tiga buah iaitu Buah Tiga, Buah Satu, dan Buah Dua dan dikhatam dengan Buah Dua. Tiga pergerakkan ini adalah berdasarkan fasalsafah yang memerlukan mereka memahami dan mengguna praktikal apa yang difahami iaitu dalam cara penyampaian

Konsep permainan silat itu bermula dengan persahabatan, kata beliau seperti orang yang dating itu umpama api yang tidak boleh dipadamkan begitu sahaja. Api yang dilambangkan oleh beliau ialah Musuh. Namun menurut beliau, konsep yang digunakan oleh guru beliau lebih mendekati konsep perdamaian.

Setelah 10 hari menuntut ilmu persilatan di Tanjung Tokong, beliau meneruskan pelajaran di kediaman Pandak Darus di Sungai Manik, Perak. Pak Tuan menuntut selama dua tahun dengan Pandak Darus yang tidak ambil lagi pelajar-pelajar selain beliau. Nama permainan Pandak Darus ialah Sendeng Mat Kucing Hitam. Nama itu diambil sempena nama seorang guru yang digelar Mat Kucing Hitam.

 PENGALAMAN MENGAJAR

            Setelah tamat menuntut ilmu persilatan dengan Pandak Darus, beliau berhajat untuk meneruskan ilmu persilatan itu dengan mengajar. Pak Tuan mengakui bahawa beliau tidak pernah mendapar pertauliahan yang rasmi untuk mengajar. Namun Pandak Darus member keizinan kepada beliau untuk mengajar.

            Menjadi guru ada dugaannya dan satu cabaran yang dilalui oleh Pak Tuan apabila beliau bertemu dengan seorang kerabat Megat Terawih yang ditemui secara tidak sengaja. Megat Terawih meminta beliau menunjukkan permainan silat yang pernah dipelajari dari pandak Darus. Namun Pak Tuan enggan menunjukkan kepada beliau.

            Setelah didesak beberapa kali oleh Megat Terawih, akhirnya beliau menunjukkan pukulan sepertimana beliau kena dengan guru beliau. Akan tetapi, guru tersebut tidaklah tersungkur kerana Pak Tuan telah mengawal tangannya. Pak Tuan juga tidak mengetahui samaada guru tersebut menemui gurunya atau tidak.

            Pak Tuan juga mempunyai sejarah tersendiri dalam membuka gelanggang. Ia berlaku apabila seorang pesilat dari anak guru silat berhajat untuk mengetahui permainan beliau. Ia berlaku awal 90-an, selepas kena tangan Pak Tuan, pesilat itu terus bersalam dan cium tangan serta memohon untuk menjadi anak murid.

            Anak pertama kemudian membawa rakan-rakan untuk belajar sekali. Selepas setahun mengajar, Pak Tuan menjadi tawar hati untuk terus mengajar apabila mengetahui permainan yang telah diajar disalah guna.

            Permainan yang dipekenalkan oleh Pak Tuan adalah berasal dari orang masjid iaitu dari imam. Yang menerima permainan silat ini perlu menghayati sejarah dana tahu tertib atau adab sikap apabila membawa ilmu Silat Sendeng Mat Kucing Hitam.

            Selepas 3 tahun berlalu, Pak Tuan telah bertemu dengan seorang guru yang sangat terkenal di Pulau Pinang yang bernama Sheikh Zainal Abidin atau lebih dikenali sebagai “PakCik” di dalam laman social Facebook.

            Mereka sering bertemu dan berbincang mengenai perkembangan dan pembangunan silat. Akhirnya, Pak Tuan telah dilantik menjadi Presiden Persatuan Silat Tua Pulau Pinang yang diasakan oleh guru Sheikh Zainal Abidin.

            Beliau kembali aktif dan mengajar silat. Namun, setelah beberapa lama kemudian nama perguruan beliau ditukar kepada Silat Sendeng Kerabat apabila keluarga Pandak Darus juga turut mengajar permainan sendeng ini di Pulau Pinang. Ini adalah disebabkan untuk mengelakkan kekeliruan dan permainannya dari apa yang saya belajar dari Pandak Darus. Di Langkawi , beliau telah mengajar di rumah di Kuala Melaka dan gelanggang yang di buka oleh telah berusia lebih 3 tahun.

KESIMPULAN

        Dari berbagai tajuk yang sudah saya jelaskan dalam isi laopran di atas, dapat disimpulkan bahawa sebagai seorang pelajar , kita haruslah sentiasa mendalami dan mengetahui tentang sejarah took-tokoh silat yang membawa dan sentiasa mengekalkan ilmu persilatan di dunia.

Seperti yang saya jelaskan pada awal laporan di atas, adalah penting untuk kita mengetahui sejarah dan perkembangan ilmu silat. Ini adalah disebabkan ilmu silat dan tokoh yang membawa harus diingati dan disanjungi sehingga akhir zaman agar ilmu persilatan yang pada asalnya dibawa oleh kaum dan bangsa Melayu kita ini, tidak ditinggalkan dan dilupakan. Bak kata pepatah, biar mati anak, jangan mati adat.

            Akhir sekali, kita sebagai bangsa Melayu haruslah sentiasa memartabatkan kebudayaan kita dengan cara memahami dan mendalami ilmu persilatan. Disamping itu juga kita haruslah sentiasa berusaha untuk menyebarkan dan mengembangkan ilmu persilatan ini di mata dunia.

RUJUKAN

1.      Zainal Abidin Shaikh Awab dan Nigel Sulton, “Silat Tua (The Malay Dance of Life)”, Azlan Ghanie (M), 2007, Kuala Lumpur
2.      Anwar Abdul Wahab , “Silat Perkembangan Kurikulum Silat Melayu Tradisi dan Pembentukkan Kurikulum Malaysia Moden”, AMN Sdn Bhd, 2009, Kuala Lumpur
3.      Azlan Ghanie, Pak Tuah, 3saat Terpelanting, Majalah Seni Bela Diri, Pusat Seni Bela Diri, Julai 2007, Kuala Lumpur
4.     Azlan Ghanie, tembak Hancur Kemaluan Komunis ( Sulong Bin Ngah)- Guru Silat Tari Terengganu, Majalah Seni Bela Diri, Pusat Seni Bela Diri, Julai 2007, Kuala Lumpur
5.      Pengenalan Silat,  2013, Dr Muhamad Nizam bin Mohamed Shapie, http://pusatcemerlangsilat.com/category/silat-article/, 2011
6.      Muzik silat baku Malaysia, 2011,  http://silatmelayu.com, 2011

LAMPIRAN

Pak Tuan

OFFICIAL SITE: http://pusatcemerlangsilat.com